Adderweek vrijdag 14 tot donderdag 20 mei 2021



Aspisadder en gewone adder in het departement Creuse

Aan het eind van de vorige eeuw waren adders (in ieder geval de aspisadder) in het departement Creuse erg algemeen. De indruk bestaat dat adders in het hele gebied aanwezig zijn, in lage aantallen.

Waarschijnlijk is de landschapsverandering in de laatste eeuw daar debet aan. Veel verschillende typen geschikt habitat in een groot gebied en het voorkomen van adders in relatief lage dichtheden zou ook kunnen wijzen op een goed stabiel natuurlijk evenwicht.
Het zou zelfs zo maar kunnen dat de successen van de vroegere addervangers als Courtol (waarvan bekend is dat hij duizenden aspisadders ving in een seizoen) toe te schrijven was aan een "aspisadderplaag" in het toenmalige muizenrijke akkerlandschap.
Reden genoeg om eens goed te gaan kijken hoe het vandaag de dag er voor staat met de twee addersoorten in dit departement, vandaar dat we voor het vierde jaar weer een adderweek willen organiseren op ons natuurcentrum Tigouleix.

Het departement Creuse gelegen in de provincie Limousin, ligt ongeveer 400 kilometer ten Zuiden van Parijs. We kunnen de aspisadder en gewone adder verwachten in een veelvoud van habitattypen zowel in het cultuurlandschap, als in natuurlijke gebieden.



De moderne tijd

Op dit moment is het departement Creuse een van de meest ontvolkte departement van Frankrijk met veel oude inwoners.
Het landschap ziet er groen uit, geen gele graanakkers van vroeger, maar natte en droge weilanden, runderen, en de stapelmuren die de graanakkers scheiden zijn nu overwoekerd door braam en meidoorn. De ooit door geiten begraasde graniethellingen met rode dophei zijn nu bedekt met immense loofbossen.
De holle weggetjes worden opgenomen in het landschap, huizen en stallen vergaan,sinds 2005 zijn alle departementale spoorlijnen buiten gebruik.
Vandaag de dag is de natuur weer terrein aan het winnen in dit vergeten departement.

Misschien de leukste ontdekking is toch wel het voorkomen adders in bossen. In de hellingbossen zijn er altijd wel kleine locaties waar de bomen niet groeien, open plekken als rotsblokken waar we nog steeds jeneverbes en rode dophei vinden. Op deze plekken komt genoeg zon voor een paar uur.



Wat zijn we van plan:

Begin september 2018 zijn we gestart met een alternatieve adderweek op natuurcentrum Tigouleix. Toch merken we dat er nog altijd een hiaat in de kennis blijft bestaan, het landschap is heel anders dan in Nederland en Belgiƫ, wat zich uit in "onbekende" en vreemde habitattypen die door de addersoorten al of niet tijdelijk worden bezet. We gaan deze week nogmaals zien als een experiment, we hebben in 2018 en 2019 zeker meer ervaring (en teleurstelling) gekregen. In de afgelopen drie jaar is flink gezocht, het resultaat is opmerkelijk.........
waar zitten de adders? lage dichtheden? Gebrek aan goede zoekers? Veranderend landschap?, allemaal vragen en vooralsnog geen antwoord.



Inhoud:

  • Bezoek aan verschillende voorkeursbiotopen van aspisadder en gewone adder in de directe omgeving (straal 50 km.)
  • onderzoek aan de verspreiding van de twee soorten adders (Vipera aspis en Vipera berus) volgens een nader te bepalen protocol (WAN) in een begrensd gebied 25 km2 in het departement Creuse waar beide soorten zijn waargenomen.
  • Een avondlezing over de historie van het gebied met betrekking tot het genus Vipera (Rob Veen)
  • Natuurlijk gaan we kijken naar overige reptielen die we in het gebied aantreffen.
  • Verblijf: Accommodatie Natuurcentrum Tigouleix mei 2021 (6 nachten)
  • Verblijf in drie (twee) sfeervolle persoons-gastenkamers
  • Ontbijtbuffet en lunchpakketten inbegrepen (biologisch/lokale producten)
  • Gastronomisch 5 gangen diner op laatste avond
  • Avondmaaltijden worden zelf bereid in onze gastenkeuken, met eigen gehaalde ingrediênten.


Kosten (exclusief vervoer): € 400



ik reserveer voor de adderweek